Centrum-West Gemeente Diemen: Een buurt met onderheide wegen
De bodem van de gemeente Diemen is zettingsgevoelig. Dat was in het verleden niet anders. Vandaar dat men een nieuwe woonbuurt in 1936 voorzag van betonnen rijwegen op betonbalken en houten heipalen.
Zeg maar, een brugdek op maaiveldniveau. De wegen hebben zich door de jaren heen goed gehouden. Daar was weinig onderhoud aan nodig, behalve af en toe een nieuwe slijtlaag.Doordat de bodem bleef dalen onder de betonwegen ontstond daar een holle ruimte. De naastgelegen trottoirs en de voortuinen van de woningen zijn niet onderheid waardoor het zand onder de trottoirs verdween in de holle ruimte, met (constant) verzakte trottoirs als gevolg. Werkzaamheden aan riolering en/of kabels en leidingen waren ook altijd problematisch vanwege de drukke, dubbele nutspakketten aan weerszijden van de weg. Ook het stedenbouwkundig profiel lag vast. Een asverspringing in de rijbaan of andere gewenste wijzigingen waren niet mogelijk. Voordelen hebben dus ook nadelen.
Tijdens de voorbereiding voor een herinrichting van de buurt, zijn de wegen onderzocht op defecten. Inspecteurs zijn in de holle ruimte onder de wegen gekropen en hebben iedere scheur en blootliggende wapening vastgelegd. Het aantal scheuren baarde zorgen. Daarnaast werd de constructie doorgerekend met de huidige normen, met als conclusie dat er geen vrachtauto meer over het 14 cm dikke rijdek mocht rijden. Een praktijkproef met een stapsgewijs verhoogde belasting liet de onder de weg aangebrachte micrometers echter nauwelijks bewegen. Ook laboratoriumproeven toonden een uitzonderlijke sterkte van zowel het beton, als het betonijzer aan.
Na veel wikken en wegen is toch besloten de betonwegen te slopen. Reparatie, dan wel renovatie van de (vele) gescheurde delen werd ook kostbaar en alle bovengenoemde nadelen zouden aanwezig blijven. Bovendien kon de veiligheid niet meer gegarandeerd worden vanwege de in 80 jaar toegenomen aslasten. De weg was immers ontworpen voor “paard en wagen” en niet voor het huidig verkeer.
Inmiddels is het eerste deel van een weg met verschillende methoden (zagen, breken, etc.) gesloopt om de beste sloopmethode voor de rest vast te stellen. De onderheide betonconstructie wordt vervangen door een evenwichtsconstructie van schuimbeton. Het hemelwater van de wegen wordt van het gemengd riool afgekoppeld door in het pakket schuimbeton een regenwaterriool op te nemen. De werkzaamheden duren minstens nog een jaar, dus er is tijd voor een praktijkbezoek.
Er zijn gemeenten in zettingsgevoelig gebied die een dergelijke constructie overwegen of zelfs aangebracht hebben. In dat geval tippen wij die gemeenten een zettingsvrije plaat van gevel tot gevel aan te brengen, zodat er geen zettingsverschillen in de omgeving kunnen optreden. En hou ook rekening met toenemende verkeerslasten (en/of strengere eisen) in de toekomst!
Ron Kaptyn, Gemeente Diemen